Λέοτο – Περιοχή Πρεσπών Φλώρινας .Χαρακτηριστικός χορός από την περιοχή των Πρεσπών στο νομό Φλώρινας σε ρυθμό τετράσημο (4/4). Ως «Λέοτο» ήταν περισσότερο γνωστός στην περιοχή των Κορεστείων (περιοχή νοτίως των Πρεσπών), ενώ στην περιοχή της Πρέσπας καθ’ αυτή, εμφανιζόταν και με το όνομα «Γραπτσάρτσε». Χαρακτηρίζεται από την τάση των χορευτών να χορεύουν και αριστερόστροφα σε ορισμένες μουσικές φράσεις.

Όπως είναι εμφανές, το κινητικό μοτίβο του χορού, ο ρυθμός αλλά και ορισμένα γυρίσματα της μελωδίας του, παραπέμπουν απευθείας στον ευρύτερο Ηπειρώτικο/Βορειοηπειρώτικο γεωγραφικό χώρο. Δείχνουν καθαρά επηρεασμένα από την Ηπειρώτικη μουσική παράδοση και την πολιτισμική επιρροή της. Ο χορός αυτός ( Λέοτο – Περιοχή Πρεσπών Φλώρινας ) δεν είναι η εξαίρεση για τη συγκεκριμένη περιοχή, όπως και για το νομό Φλώρινας ευρύτερα:

Ηπειρώτες, Θεσσαλοί, Βλάχοι, Αρβανίτες/Αλβανοί εγκαταστάθηκαν σε διάφορες χρονικές περιόδους στην περιοχή και δημιούργησαν ένα πρωτογενές μωσαϊκό μουσικών και εθιμικών πρακτικών.

Ο Μάνος (2002) αναφέρει πως η περιοχή της Φλώρινας αποτέλεσε σταθμό στις μετακινήσεις πολυάριθμων φυλών και πληθυσμών ανά τους αιώνες. Ενώ τονίζει και την συνύπαρξη πληθυσμιακών ομάδων και πολιτισμικών πρακτικών που αποτέλεσαν κατεξοχήν δείγμα πολιτισμικής αλληλεπίδρασης και ανταλλαγής. Το αρβανίτικο και βλάχικο ή ακόμη και αρβανιτοβλάχικο στοιχείο, σε όλο το νομό Φλώρινας. Επέδρασε καταλυτικά, αλλά εκεί που άσκησε την σημαντικότερη επιρροή ήταν η περιοχή των Πρεσπών και των Κορεστείων

Έτσι, ο Μάνος (2002) αναφέρει ως χορούς της περιοχής, μεταξύ άλλων, το «Ντεβολίτσε» (χορό που έλαβε την ονομασία του από τον ποταμό Ντεβόλ της Αλβανίας), το «Αρναούτσκο τσάμτσε» (δηλ. Αρβανίτικο τσάμικο, έναν διπλό χορό του οποίου τα βήματα δεν έχουν πλήρως αποσαφηνιστεί), όπως και το «Μπεράτσε» ή «Μπαϊράτσε». Για τον τελευταίο χορό, έχουμε να πούμε πως έλαβε την ονομασία του μάλλον από την αλβανική πόλη Μπεράτι και ρυθμικά ταυτίζεται με το «πουστσένο», αλλά διαφοροποιείται στα βήματα. Το χορεύουν κυρίως οι αρβανίτες και οι αρβανιτόβλαχοι του νομού Φλώρινας, αλλά και οι βλάχοι στην Κλεισούρα Καστοριάς. Ο χοροδιδάσκαλος Γιάννης Σ. Κωνσταντίνου από τα Άλωνα Φλώρινας σημειώνει για τις Πρέσπες και την ύπαρξη του χορού «Βλάχικο» (το οποίο συναντάται και με το όνομα «Παλιός χορός» ή «παλιό τσιφτετέλι») και το οποίο επίσης χορεύεται όπως ο ηπειρώτικος «συρτός στα δύο».

Λέοτο -Περιοχή Πρεσπών Φλώρινας

Στα Κορέστεια, παλαιότερες καταγραφές αποδεικνύουν την ύπαρξη μιας τοπικής πολυφωνίας. Η οποία άμεσα παραπέμπει στην ιδιωματική και ξεχωριστή κατηγορία της Ηπειρώτικης πολυφωνίας και μάλιστα, σύμφωνα με την Κατσανεβάκη (2014) η πολυφωνία αυτή σχεδόν ταυτίζεται με την πολυφωνία των Βλάχων της Β. Ηπείρου. Η ίδια κατέγραψε το ιδιαίτερο αυτό πολυφωνικό σύστημα στο Τοιχιό του νομού Καστοριάς επιβεβαιώνοντας την ύπαρξή του στο σύνολο των σλαβόφωνων οικισμών βορείως της λίμνης της Καστοριάς. Επιπροσθέτως, η Κατσανεβάκη (2021) χαρακτηρίζει το μουσικό ιδίωμα των Κορεστείων «Βορειοηπειρώτικη βλάχικη πολυφωνία σε σλαβική διάλεκτο» και αποδίδει την πολυφωνία αυτή σε εκσλαβισμό βλάχικων πληθυσμών κατά τον 10ο-11ο αιώνα.

Ο Κουκούδης (2008) σημειώνει πως η ύπαρξη Αρβανιτών και Βλάχων σημειώνεται γεωγραφικά. Σε πολλά χωριά της Πρέσπας, αλλά και στο Λέχοβο, τη Δροσοπηγή, το Φλάμπουρο, το Πισοδέρι και το Νυμφαίο του νομού Φλώρινας. Δεν πρέπει να λησμονηθεί η ύπαρξη Ηπειρωτών φυγάδων και σε άλλα χωριά. ‘Οπως στη Σκοπιά και στον Πολυπόταμο, όπως αποδεικνύουν προφορικές παραδόσεις και μουσικές καταγραφές. Έτσι, το διάσημο ηπειρώτικο τραγούδι «Δε μπορώ μανούλα μ’» ακούγεται (ως οργανικός σκοπός) και χορεύεται στη Σκοπιά νομού Φλώρινας, ως τραγούδι του γάμου!

Βιβλιογραφία – Πηγές:Κατσανεβάκη, Α. (2014). Η φωνητική παράδοση της Δυτικής Μακεδονίας και τα κρυμμένα ιστορικά της μηνύματα. 1ο συνέδριο για την Ιστορία της Δυτικής Μακεδονίας 2-5 Οκτωβρίου 2014 Τόμος πρακτικών “Η Δυτική Μακεδονία στους Νεότερους Χρόνους” ΕΔΔΥΜΕ, Εταιρεία Δυτικομακεδονικών Μελετών, Έκδοση e-book,2016] σ.1121-1140.

Κατσανεβάκη, Α. (2021). “Shifting” identities or “hidden” messages? A musical ethnohistory of Northwestern Greece. Aristotle University of Thessaloniki.

Κουκούδης, Α. (2008). ΟΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΡΒΑΝΙΤΟΒΛΑΧΩΝ ΣΤΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ.

Μάνος, Ι. (2002). Ο χορός και το τραγούδι ως πολιτισμικές πρακτικές στο νομό Φλώρινας. Τόμος Η Φλώρινα και η περιοχή της (σσ. 244-251). Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Φλώρινας.

Πατήστε Like στην Σελίδα μας

Συμπληρώστε την φόρμα επικοινωνίας για να εγγραφείτε στην σελίδα μας. Για να μαθαίνετε πρώτοι όλες τις εξελίξεις. Για να προβάλετε τον σύλλογο σας. Για να βρίσκετε αλλά και να σας βρίσκουν εύκολα και γρήγορα.

Επιμέλεια άρθου : Η ομάδα του syllogoi.com

Σχετικά Άρθρα

Εβδομάδα Πανθεμάτων .Ο Σύλλογος Ποντίων Αγ.Βαρβάρας «Ο ΦΑΡΟΣ», σας καλεί το Σάββατο 20 Απριλίου – ...
syllogoi
10 Απριλίου 2024
Η Λαογραφική Στέγη Κορίνθου με ιδιαίτερη χαρά σας προσκαλεί στο Σεμινάριο Ελληνικού Παραδοσιακού ...
syllogoi
5 Απριλίου 2024
POS & Πολιτιστικοί Σύλλογοι .Σύμφωνα με την περίπτωση γ' του άρθρου 45 του ν. 4172/2013, σε φόρο ...
syllogoi
9 Μαρτίου 2024